HERFSTYD
al langs die grondpad staan
die akkerbome soos ’n
roksoom in ’n ry, dis herfs
en die bome kleur
hulself in met ’n
ander kleur, bruin, geel,
donkergeel of donkerbruin.
Dis ’n ander tyd
dis ’n droom tyd
dis herfstyd wat
my inkleur, net
soos die akkers
hulle doppies afgooi,
soos die blare afdwarrel
soos twee mense in
’n tergende tango.
Dis toe ek ander
musiek in my ore hoor.
dis herfsmusiek.
dis herfsluister.
dis herfstyd op die plaas.
ALLEEN
STANLEY CIERENBERG
alleen skyn die son
alleen sweef die maan
alleen blink ’n ster
alleen is tog so ver
alleen blaf die hond
alleen klop my hart
alleen slaap die skrywer
alleen die alleen as dit reën
alleen die bontrokkie
alleen die kantgordyn
alleen die plaashuis
alleen die antie se kombuis
alleen nou alleen
my woord is alleen
my hart is alleen
my een is alleen
alleen soos ’n nagdier
alleen soos ’n bosveldvuur
alleen soos ’n middernaguur
alleen in die skare.
alleen my boogskutter
alleen my tweeling
alleen my vis en ram
alleen is die arm man
my koffie koppie al vaal-bruin aan die binnekant
my koppie koffie al bitter van lank staan
my koffie was my tydgenoot
die klavier my verlosser
en toe is daar ‘n kragonderbreking
en dis te laat.
Die Kolwyn mense se tweeling het kom kuier. So sit elke een van die kinders op my skoot. Ek voel toe skoon soos ‘n toebroodjie, maar die kinders wil sit en en moet stories vertel.
“Watse stories vertel mens vir die Kolwyn Tweeling wat my soos ‘n toebroodjie laat voel” vra ek myself af.
Ek sal maar maak soos Stanley Sebastian Cierenberg altyd sê: “praat maar net wat in die kop kom. Die woorde sal dan maar met die tyd saamkom en die gedagtes. Solank mens darm net een sinnetjie die waarheid praat”
Ek begin toe maar oor die geel bus wat voor my huis verby gery het, of dit ‘n lieg, ‘n droom of die waarheid is weet ek nie, maar ek het maar vertel.
Dit was verkiesing en die NP het sterk gestaan. Almal was in ‘n gedoente besig om koekies te bak, banners te versier, Rosette te maak en om plakkate op te plak. Tot die Rondgaande Hof was daar gewees.
Dis toe dat daar ‘n groot Geel bus voor my venster verby gery het. Ek kon nou nie die naam van die bus sien nie, maar dit het gelyk soos die maak van Teeblare of iets.
In die bus was twee groepe mense. Lyk my aan die regterkant het ‘n koor gesit en aan die linkerkant het kommuniste gesit. Heel agter het Doors gesit saam met Sheila.
Hulle was toe al mooi volgroeide mense, maar as daar ‘n bus geloop het of ‘n fuksie met ‘n bus het Doors en Sheila geklim, agter gaan sit en so het Doors met ‘n baie stywe broek en knop saam met Sheila die pad geniet.
“Tipies tienerkinners” seê ek.
“Tannie, watse knop is dit aan oom Doors?’ vra die een Tweeling en ek voel meer soos ‘n toebroodjie.
“Nee wat kindje, dit is maar die padkos wat op die oom se skoot gestaan het.”
“Maar laat ek nie afdwaal nie, kindertjies, ons moet aangaan met die storie”
“Daardie bus met die koor en die kommuniste is toe reguit na die sportvelde toe. Die koor het op die pawiljoen gaan sit en die kommuniste het agter die vyebosse gaan wegruip”.
“Tannie, wat is ‘n kommunis?” vra die ander tweeling en ek voel weer soos ‘n Toebroodjie
Net toe die kindjie die vraag vra, kom Stanley by die huis ingestap.
“Kind, ‘n kommunis is maar twee mense wat in ‘n bed lê en dan maal hulle al die lakens deurmekaar, totdat al die lakens op die vloer leê en die twee mense nakend op die bed bly lê”
“TANNIE” skreeu ek buite myslef
“Tannie kan nog nooit sulke dinge vir die kinders vertel nie. Hulle is nog te klein. ”
“Nee wat Kind, vandag se kinders weet alles. maar in elke geval, toe gaan daardie koor aan die zing en dis ‘n pikswart koor en die kommuniste pluk al die vye af en begin ‘n betoging. Die koor sing ‘n Gospel lied in ‘n taal wat geen lewende wese kan verstaan nie. Hoe meer die koor Halleluha, hoe maar gooi die kommuniste vye, totdat die hele koor net vol vye is.”
“Tannie, Hessie?” begin die kind wat op Tannie Hessie se linkerskoot sit, “Hoekom gooi die kommuniste die mense dan met die vye??”
“Ag kindjie, daar was nie klippe gewees nie en hulle was nie met gewere op die sportsgronde toegelaat nie”
“Na ‘n lang dag vir Halleluja sing en vye gooi, kom daar ‘n reēnboog oor die sportsgronde en aan elke kan van die reënboog staan ‘n groot swart vrou met groot wit oë en ;n groot smile met baie wit tande en ‘n groot pot en goud vang” vertel Tannie Hessie
“Hoekom?” wil ‘n kindjie weet en die toebroodjie gevoel vat oor.
“Kind, dis wat hulle doen. Gryp alles, gryp die goud uit die reënboog, gryp die tax geld, gryp bakstene en bou huise, maar een ding wat hulle nie gryp nie is ‘n koor, want ‘n koor in onsulkdig”
die klank van die nag is suiwer
ek lê en luister na stilte. Het jy al werklik net na stilte geluister en daardie klank ingedrink. Dis wat ek nou doen
DIE AARDBEWING.
soos ’n dier wat gekwes
is deur ’n skerp pyl,
het jy geruk van
horison tot horison.
Soos ’n troeteldiertjie
wat weggeskop is
en doodverkluim in die
koue lê en ruk-ruk.
Soos ’n slagaar wat afgeskeur
is deur ’n roofdier,
lê jy doodstil in die donker
en luister na jou laaste uur.
Nou is jy stil, stiller, doodstil
my geliefde land
my geliefde afrika
my geliefde suide van afrika
ek vra of jy my vriend sal word
en jy sê niks nie
ek vra of jy vir my ‘n gedig sal skryf
en jy stuur net een woord
ek vra of jy my maat sal bly
en jy verbreek die frequency
ek vra of daar weer lag sal wees
en jy breek die kabels.
toe val alles inmekaar
AS DIT BLOMME REËN
pluk asseblief vir my ’n
blou klossie veldblommetjies
en bind dit aan ’n spierwit
wolk vas
vra dan vir die wind
om die wolk
tot voor my deur te waai
en smeek vir die reën
om die klossie-blomme
by my voordeur te los.
MY OU SKOEN
(en ’n vrot pampoen)
elke middag om vier uur
stap ek verby die skuur
dan straat af, hoek om
tot by die ou bloekom
waar ons as kinders
gevlieg het soos vlinders
en jy vir my raai-raai
laat speel, my liewe Meraai.
jy het vir my gevra
wat ek op my rug dra
en het gelag en gesê
dis my liefde wat daar lê.
ek het jou lief, Meraai
ja, wie sou kon raai
het jy gevra toe ek jou soen,
aan die heining hang my skoen
waarmee ek saans laat
tree vir tree stap, af in die straat
tot by jou om vir jou te sing
en ’n bos blomme te bring.
Meraai, my skoene is oud
en die dae word koud
want winter hang in die lug
en my gedagtes is op vlug
na die dag, ek en jy
teen die heining kon vry
maar nou is dit ’n vrot pampoen
en ’n stukkende skoen.
dis maar al
