DIE AARDBEWING.
soos ’n dier wat gekwes
is deur ’n skerp pyl,
het jy geruk van
horison tot horison.
Soos ’n troeteldiertjie
wat weggeskop is
en doodverkluim in die
koue lê en ruk-ruk.
Soos ’n slagaar wat afgeskeur
is deur ’n roofdier,
lê jy doodstil in die donker
en luister na jou laaste uur.
Nou is jy stil, stiller, doodstil
my geliefde land
my geliefde afrika
my geliefde suide van afrika
ek vra of jy my vriend sal word
en jy sê niks nie
ek vra of jy vir my ‘n gedig sal skryf
en jy stuur net een woord
ek vra of jy my maat sal bly
en jy verbreek die frequency
ek vra of daar weer lag sal wees
en jy breek die kabels.
toe val alles inmekaar
AS DIT BLOMME REËN
pluk asseblief vir my ’n
blou klossie veldblommetjies
en bind dit aan ’n spierwit
wolk vas
vra dan vir die wind
om die wolk
tot voor my deur te waai
en smeek vir die reën
om die klossie-blomme
by my voordeur te los.
MY OU SKOEN
(en ’n vrot pampoen)
elke middag om vier uur
stap ek verby die skuur
dan straat af, hoek om
tot by die ou bloekom
waar ons as kinders
gevlieg het soos vlinders
en jy vir my raai-raai
laat speel, my liewe Meraai.
jy het vir my gevra
wat ek op my rug dra
en het gelag en gesê
dis my liefde wat daar lê.
ek het jou lief, Meraai
ja, wie sou kon raai
het jy gevra toe ek jou soen,
aan die heining hang my skoen
waarmee ek saans laat
tree vir tree stap, af in die straat
tot by jou om vir jou te sing
en ’n bos blomme te bring.
Meraai, my skoene is oud
en die dae word koud
want winter hang in die lug
en my gedagtes is op vlug
na die dag, ek en jy
teen die heining kon vry
maar nou is dit ’n vrot pampoen
en ’n stukkende skoen.
dis maar al
die dorings in my gedagtes
is n boom wat verkeerdom groei
die gate in my dink
is die aarde wat verkeerdom draai
(ek is nie seker wat ek dink nie
ek glo nie in wat ek voel nie)
die klank van my lag
is die haan wat soggens kraai
die geluid van my huil
is die wêreld wat weer omdraai
die lag in jou keel
is my kers se blaker
die praat in jou stem
is die vlam van my kers
(ek is nie seker wat ek dink nie
ek glo nie in wat ek voel nie)
Elke keer as ek my klerekas oopmaak gaan daar ‘n koor aan die sing.
Mnr Levi is die dirigent. Hy is so in sy middel 30’s en dra sulke stywe broekies. Geen mens weet hoe hy dit aan kry in die oggende nie. Sommige beweer hy spring daarin, ander sê weer hy gly daarin. Dan is daar klomp wat sê hy trek dit maar soos sykouse aan en rol dit van onder af op. Min het ons geweet…
As ek my klerekas-deur oopmaak is daar ‘n ligte gekraak, soos ‘n tienerseun wat se stem wil breek. Dit kan net ou Mej Pringle wees wat die klavier se deksel oopmaak.
“Ons gaan opwarm vandag. Dis winter en julle stemmetjies is yskoud” het Mnr Levi gesê en Mev Pringle vat ‘n toonleer en begin met DO RAY ME.
Die Finch seun wat op die tweede bankie agter gestaan het, het altyd RAY DO ME gesing.
“moenie laf wees nie” het Juffrou Pringel dan gesê.
Daardie Dinsdag aand toe ek weer my klerekas se deur oopmaak, begin hulle spontaan sing. Die broeke wat agter hang begin met die mooiste basstemme, terwyl die kortmou, kraaghemde ‘n tenoor stem insit.
Dit is die aandlied van die voeëls. Vir lank staan ek voor die kas en luister. Dis ongelooflik mooi. Mnr Levi het sy stywe broekie aan, Mev Pringel met haar dunraambrilletjie wieg op ‘n klavierstoel en die res van die koor sing.
Heel voor staan die kortbroekies. Hulle sing gewoonlik sopraan. Dis nou die seuns wat stemme nog nie gebreek het nie. Maar die groen-kortbroek-mannetjie gaan haal ‘n hoë noot uit sodat dit voel die kas se pote buig om.
Die skarniere aan die kasdeure klink soos die driehoekies en pennetjie vir ekstra effek.
Die seun met die krom skouers moes dit speel. Hy kon nie juis sing nie, maar was ongelooflik goed met die driehoekie. Hy het ritme gehad en sy ‘timing’ was uitstekend, want hy moet die driehoekie vinnig kielie en dan direk daarna net 4 stadige tikkies gee. Dit is mooi. Dit raak my diep.
Mnr Levi is die beste koor-dirigent in die distrik. Sommige ouers het hulle kinders van buurdorpe gebring om musiek by hom te neem.
Almal het gedink dat hy en Mev Pringle ‘n verhouding aangehad nie. Niks fout daarmee nie, altwee is ongetroud. Min het ons geweet…
Daardie Dinsdag van paastyd sing die klomp klere in die kas EDELWEIS. Die mooiste lied wat ‘n kas vol klere nog gesing het.
Mnr Levi is in vervoering, Mej Pringle wieg rond op die klavier en die driehoekie val net op die regte tyd in.
“Julle is fantasties!” roep mnr Levi uit.
Die koorgangers buig en begin met die volgende lied.
“Vanaand gaan die voeeëltjies korting sny” en die soprane sit hom in.
Die basstemme volg en daar in my slaapkamer staan ‘n kas vol koorlede en sing.
Ek gaan sit op die kant van my bed. Mnr Levi wieg heen en weer soos hy dirigeer.
Op die vloer lê ‘n knie-broek wat ek nog nie in die kas gehang het nie.
“Ek wil ook in die kas wees. Ek wil ook sing” het hy gesê.
Versigtig tel ek die kniebroek op, skud hom so bietjie. Dan trek ek die bokant so effens styf (daar waar die belt ingeryg word) en ek hang hom in die kas. So tussen die mooi Khaki broek en sweetpak broek wat die mooiste, diepste stemme het.
“So ja” sê ek
Nou wieg Mnr Levi eers. “nog ‘n lid vir my koor. En nog ‘n lied ook!”
Mnr Levi vryf oor die agterkant van sy stywe broek om die sweet van sy handpals droog te kry en vat weer sy gewieg aan.
“Ek is bly julle is almal hier in die kas” sê hy, “Maar hierdie kas se deure moet seker eendag heeltemal oopval sodat ons almal kan uitklim en in ‘n regte koor gaan sing. Sodat die wêreld ons kan hoor en sien. Sodat die mense in die parlement ons kan instem, sodat daar vrede in die wêreld kan kom. Ons almal moet seker hier uitklim om die arme ellendige mense sonder smaak te help. Dis nie hulle skuld nie.”
En daar stap die koorlede uit my klerekas uit, by die kamerdeur uit, by die voordeur trappie af. Sommige gaan in die parlement sing, ander gaan in ‘n kerkkoor sing en die een met die driehoekie trek toe vrouklere aan en maak asof hy sing terwyl ‘n tape speel.
BANG
Dis nou laatnag-donkernag,
in elke hoek van my kamer
kruip daar ’n monster weg
wat blinkoog vir my lê en loer.
Die blou donker nag
lê skelm om elke hoek
vir my en lag.
More kom die son weer op
maar vir nou hang die
maan deur my venster-ruit
en gooi sy blink-bangmaak
by sy sekelmaag uit.
Ek is bang vir die blou nag
ek is bang vir die monster
wat in die hoek vir my lag.
Die bang het stil in my geword
terwyl die maan aan die
blou-donker-nag hang,
om my bang te maak,
om die monster los te maak.
In die hoek van die
nag lê jy en wag.
Wag vir my voetstap,
Wag vir my wegstap,
Wag vir my neerlê,
langs jou,
warm in jou holtes
totdat die blou-nag
verdwyn en die
more-dag ons
blink oog groet.
Goeie more
Goeie dag
Die monster in die
hoek is nou ’n nuwe dag.
EK SIEN
ek sien demone
ek sien engele
ek sien heuwels
en kranse.
ek sien nat strate
liggies en sirenes
ek sien ’n glimlag
en ’n traan, sowaar.
ek sien duiwels
ek sien priesters
en ’n non wat
my probeer troos
Ek sien ’n kind
Ek sien ’n ouma
en ’n oupa op
die stoep wat roep
ek sien ’n mens
ek sien ’n gees
ek sien jou staan
agter die volmaan
ek sien ’n demoon
ek sien ’n engel
wat laag oor my
lê en my siel bewaar
die engel se naam
is nou jy, jou, jou
naam, jou asem
jou gees, jou menswees
want ek verlang na jou
vandag.
ek sien ’n geboorte
ek sien ’n gebrafnis
ek hoor ’n kind sing
ek hoor nog ’n mens huil
March 16, 2017
HEUNING
druppel-heuning, kom troos my bittergal
skitterblink-soet, jou goudpot se troos
drup nog heuning, net ’n druppeltjie
maak my jou blommetjie voor jy groet
straaltjie heuning, sus my aan die slaap
maak vir Klaas Vakie wakker.
Net ’n druppeltjie in my melk
voor ek gaan slaap, goodnight
Soete heuning, lemoenbloeisel,
aan jou liefde vas, vir ewig,
vat my weg na droomland
waar Klaas Vakie nog wag
Jy, my heuning-by
dansend tussen die veldblomme
walsend om jou goudpot,
singend in my hart.
